Bệnh phân trắng trên tôm là một vấn đề quan trọng trong nuôi tôm, và việc hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh là cần thiết để áp dụng biện pháp phòng tránh và điều trị hiệu quả. Dưới đây là một tổng hợp về nguyên nhân gây bệnh phân trắng trên tôm:
- Môi trường nuôi tôm:
- Độ mặn: Nuôi tôm trong môi trường có độ mặn ≥ 15‰ có khả năng gây bệnh phân trắng cao hơn so với môi trường có độ muối thấp hơn. Vi khuẩn Vibrio, một trong những tác nhân gây bệnh phân trắng trên tôm, phát triển tốt trong môi trường có nguồn Na dồi dào.
- Chất hữu cơ: Ao nuôi nhiều chất hữu cơ do dư thừa thức ăn là nguồn dinh dưỡng phong phú cho vi khuẩn gây bệnh phân trắng.
- Các yếu tố môi trường khác:
- Thời tiết bất thường: Nắng nóng kéo dài, mưa liên tục hoặc xen nắng nóng lẫn các cơn mưa lớn.
- Mật độ nuôi tôm: Nuôi tôm ở mật độ cao, khiến oxy không đủ đáp ứng cho tôm.
- Độ kềm và pH trong ao nuôi: Độ kềm trong ao nuôi ≤ 80 mg/l, pH ≥ 8,5.
- Tảo trong ao: Tảo phát triển gây hoa nước, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh phân trắng.
- Vi khuẩn gây bệnh:
- Vibrio harveyi: Chiếm tỷ lệ cao nhất (85%).
- V. vulnificus (80%), V. fluvialis (44%), và V. parahaemolyticus (28%).
- Khi tôm lột vỏ, vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể, gây nhiễm trùng mô mềm hoặc thông qua tuần hoàn máu.
- Ký sinh trùng Gregarine (KST):
- KST khu trú trong nếp gấp của ruột, gây tổn thương niêm mạc, biểu mô và thành ruột.
- KST làm tắc đường ruột tôm, tạo điều kiện cho vi khuẩn Vibrio xâm nhập, gây hoại tử thành ruột.
- Tảo độc và độc tố nấm mốc:
- Các loại tảo độc như tảo lam, tảo giáp, tảo mắt có trong ao gây bệnh.
- Độc tố nấm mốc (mycotoxin) từ thức ăn bảo quản không đúng cách làm giảm tăng trưởng và sức khỏe của tôm.
Nhớ bảo quản thức ăn đúng cách và duy trì môi trường nuôi tôm là cách hiệu quả để phòng tránh và kiểm soát bệnh phân trắng.
